Jammer, de serveerster van de gebroken glazen – altijd ontsnapte vroeger of later op de avond een stapel glaswerk aan haar handen – is er niet. Ook niet haar collega met de schuldvrije lachogen in vollemaansgezicht. Mijn eerste biertje krijg ik nu van een jong ding, strak truitje, stukje rug zichtbaar boven fijne billen. Verder is er niet veel veranderd in Sociëteit de Burcht, mijn stametablissement van weleer. Dus gedoe met de wc beneden en een belabberde akoestiek. Twee studenten reppen over ‘indrinkenkenken’. Maar een fraaie ruimte met meestentijds intelligente, kunstzinnige gasten blijft het. En dat plafond, hè.
Het alibi om me te bezondigen aan bockbier ligt in een bericht in ‘Nieuws van CTV Zuid-Holland’. CTV? ‘De stichting Cultuur Toerisme en Vrije Tijd Zuid-Holland heeft tot doel het stimuleren van cultuur, vrije tijd en toerisme in Zuid-Holland op vlakken waar op dit moment nog geen initiatieven op provinciaal niveau worden ontplooid.’ Zuid-Holland boven alles? Als ventje woonde je in een steeg of straat, Leiden, Nederland, Europa, heelal. Daar kwam geen Zuid-Holland in voor.
Het volk dat er is groept samen in teams. Want dat CTV-stimuleren gaat gebeuren met een kennisquiz. Wat wou je in een quiz anders testen dan kennis? Maar mij deert het dubbelop niet, ik wil weten wat ik allemaal niet weet. Nee, niet deelnemen. Laat ik in mijn lijfrol blijven, die van toeschouwer en –hoorder. Zo hoor ik dat de quiz vooruitloopt op het ‘Kennisfestival Leiden 2011’ dat eind deze maand onze stad gaat inspireren.
Motto van het festival: ‘Actie – reactie.’ Dat vraagt weinig kennis. Ik zie een hondje weglopen en de bazin er achteraan. Actie, reactie. Zij heeft zich gekleed in een strak wollen tuniek, waardoor ik goed alle uitstulpingen zie. Actie, reactie.
Je weet als mens niets, ik althans. De aanwezigen lepelen zo maar op dat een pluviometer een regenmeter is, dat Einstein liever loodgieter was geworden, en hoe de derde wet van Newton luidt. Nederig haak ik af. Ach, wat moet je met kennis? Gaat het tegenwoordig niet vooral om vaardigheden? Ik wil beiden: een chirurg die weet waarom waar te snijden en die dat vervolgens feilloos doet. Maar eerst wil ik meer bier.
Uit mijn jaszak diep ik de viltjes op die ik in een vorig leven hier voorzag van diep doorvoelde kreten. ‘Bij de meest zinloze bezigheid, schrijven, voel ik mij het meest een met mezelf.’ En: ‘Alles is illusie, zegt ze. Is honger een illusie?’ Wijsneus dat ik was.
De geluidenronde! Opgeveerd. We horen een volkslied, mooi zat, dat de Zwitserse hymne blijkt te zijn. Dat de jongens van Tell bij de Spelen volgend jaar vaak goud mogen winnen! Daarna Obama. Kippenvel. Waarom, nog steeds, terwijl je neerleggen bij het onvermijdelijke van de gang van zaken uiteindelijk de enige optie is? Omdat hij appelleerde aan ons diepe verlangen naar verandering, naar een betere wereld.
Mijn gemijmer hindert de voortgang van de quiz niet. Na de pauze wordt het wel luidruchtiger. Maar dat is dan ook het tijdstip dat de tantes het op verjaardagen op een gegier zetten. Ik noteer: ‘Tussen het zoeken naar antwoorden eten de apen het blad met snacks grif leeg.’ Apen? Ja, net gehoord dat ons DNA voor 99% overeenkomt met dat van de Bonobo-aap. Een pietlut die op dat procentje let.
Bij het huiswaarts gaan blijkt de kennis maar karig verrijkt. Er beklijft één quote, bestaand uit een geluidfragment van Steve Jobs: ‘Stay hungry, stay foolish.’
Theo Bakker